Kêu gọi nới lỏng quy định đối với cây trồng biến đổi gen ở Châu Âu

​

Đã đến lúc cần phải nới lỏng? (Ảnh: Christopher Furlong/Getty)

“Chúng ta không phải đang đối phó với một công nghệ mới”, tác giả báo cáo Jim Dunwell từ Đại học Readings, Anh Quốc nói. Loại cây trồng này đã được nghiên cứu 31 năm và trồng thương mại 20 năm. “Giả thuyết rằng nó không an toàn không còn phù hợp nữa”.

Ở Liên minh Châu Âu, mỗi cây trồng biến đổi gen đều được đánh giá bởi Cơ quan an toàn thực phẩm Châu Âu (EFSA). Cây trồng chỉ được chấp thuận cho trồng ở Châu Âu nếu đa số các nước trong liên minh đồng ý và điều đó hiếm khi xảy ra vì EU đang bị chia rẽ giữa các nước ủng hộ và phản đối cây trồng biến đổi gen. Kết quả là, kể từ năm 1998 đến nay, nông dân Châu Âu chỉ được trồng một loại cây biến đổi gen duy nhất đó là một giống ngô. Trong khi Mỹ đã chấp thuận 96 giống kể từ năm 1990.

Dunwell và các đồng nghiệp tại Hội đồng KHCN của chính phủ Anh nói rằng sẽ tốt hơn nếu mỗi nước có một quy định riêng. Theo cách đó, nếu EFSA chấp thuận một loại cây trồng, các quốc gia có thể quyết định có cho phép trồng nó trên đất của mình hay không.

Nhóm cũng đã gửi các đề xuất tới thủ tướng Anh David Cameron. Đầu năm nay bộ trưởng môi trường của nước này Owen Paterson cũng đề xuất nới lỏng quy định về cây trồng biến đổi gen ở Châu Âu.

Báo cáo có tên GM Science Update viết rằng các vấn đề sức khỏe và môi trường được dự đoán bởi những người phản đối cây trồng biến đổi gen khi chúng chưa từng được sử dụng đã không thể thành hiện thực. Chẳng hạn, không có báo cáo nào về những người mắc bệnh sau khi ăn thực phẩm biến đổi gen và có rất ít trường hợp được xác nhận các gen bổ sung làm lan tràn cỏ dại.

Tuy nhiên, đã có một số vấn đề thực tế với các trang trại vì cây trồng biến đổi gen không được sử dụng rộng rãi. Khoảng 80% sản lượng bông và đậu nành trên thế giới giờ đây đến từ các giống biến đổi gen.

Đặc điểm được sử dụng rộng rãi nhất cho đến nay là khả năng kháng thuốc diệt cỏ – phổ biến nhất là glyphosate hay Roundup – và kháng sâu hại, thường là bằng cách cho cây trồng một gen vi khuẩn cho phép cây sản sinh chất độc Bt. Nhưng giờ đây một số loại cỏ đã trở nên kháng với glyphosate và một số loài sâu hại có thể chống lại độc tố Bt.

Các vấn đề này “không phải là vấn đề với bản thân GM mà là với thực tế canh tác nông nghiệp”, Dunwell cho biết. Các loại cây trồng mới nhất kháng một số thuốc diệt cỏ và sâu hại, do vậy nếu một loại cỏ dại trở nên kháng một trong số các thuốc diệt cỏ thì nông dân có thể xịt bằng một thứ khác mà không gây hại cho cây trồng.

“Sau 20 năm kinh nghiệm, chúng tôi hiểu rằng chúng tôi có thể xử lý được tốc độ tiến hóa của cỏ dại”, đồng tác giả Jonathan Jones của phòng thí nghiệm Sainsbury ở Norwich, Anh Quốc nói.

 Jones cho biết các yêu cầu quyết định bổ sung đối với cây trồng biến đổi gen so với cây trồng được sản xuất bằng nhân giống thông thường có thể làm tăng thêm 20 triệu USD vào chi phí để một cây trồng được chấp thuận. Kết quả là chỉ các công ty đa quốc gia mới đủ khả năng chi trả cho quy trình phê duyệt này, cũng cố thêm quyền kiểm soát của các công ty này đối với công nghệ GM. Nhưng những năm gần đây thậm chí các công ty đa quốc gia như BASF và Monsanto cũng rời bỏ Châu Âu vì xin chấp thuận cho một cây trồng ở đây quá khó khăn và tốn kém.

Chi phí cao có nghĩa rằng các đặc điểm hữu ích như kháng hạn được phát triển trong phòng thí nghiệm chẳng bao giờ được thử nghiệm đầy đủ hoặc cho công chúng được tiếp cận, Dunwell nói.

Để xử lý vấn đề, nhóm đề xuất lập một cơ quan công cộng Anh Quốc để thử nghiệm các cây trồng có các đặc điểm mới để xem xem liệu chúng có hiệu quả và có thể trở thành một hàng hóa công cộng hay không. Ý tưởng là đưa các nghiên cứu GM thoát ra khỏi các công ty đa quốc gia.

Những người phản đối cây trồng biến đổi gen đang hoài nghi về ý tưởng này. Thậm chí nếu các đặc điểm có lợi được thử nghiệm thành công bởi cơ quan này thì các công ty đa quốc gia vẫn có thể mua lại bằng sáng chế về chúng, Helen Wallace của tổ chức GeneWatch UK, một nhóm phi lợi nhuận theo dõi công nghệ di truyền cho biết.

Theo New Scientist.