Ủy ban nhân dân tỉnh Thanh Hóa vừa ban hành quyết định phê duyệt Khu bảo tồn thiên nhiên Xuân Liên thành Vườn quốc gia (VQG) Xuân Liên, đánh dấu một bước phát triển mới trong công tác bảo tồn đa dạng sinh học của tỉnh. Như vậy tỉnh Thanh Hóa có 2 vườn quốc gia gồm cả VQG Bến En.

Cây Pơ mu 1000 năm tuổi tại VQG Xuân Liên. Ảnh Báo Tài nguyên và Môi trường
Theo Quyết định này, VQG Xuân Liên nằm trên địa phận hành chính của 5 xã và thị trấn thuộc huyện Thường Xuân, tỉnh Thanh Hóa, với tổng diện tích quản lý hơn 25.600ha. Trong tổng diện tích được giao quản lý, đất rừng đặc dụng chiếm 23.816,23 ha, được phân chia thành ba phân khu chính: phân khu bảo vệ nghiêm ngặt (10.869,18 ha), phân khu phục hồi sinh thái (10.393,38 ha) và phân khu dịch vụ – hành chính (2.553,67 ha). Ngoài ra, khu vực này còn có 912,37 ha đất rừng sản xuất và 873,38 ha đất bán ngập nước thuộc Hồ Cửa Đạt.
VQG Xuân Liên được thành lập với nhiều chức năng quan trọng, trong đó tập trung vào việc bảo tồn và phát triển các giá trị đa dạng sinh học của các hệ sinh thái rừng đặc trưng, các giống, loài động, thực vật rừng quý, hiếm, đặc hữu, loài ưu tiên bảo vệ hiện có trong khu vực; bảo vệ nguyên vẹn diện tích rừng tự nhiên; khoanh nuôi tái sinh phục hồi rừng; làm giàu rừng tự nhiên; gieo ươm, nhân giống các loài cây bản địa, đặc hữu, quý, hiếm và nâng cao độ che phủ rừng gắn với phát triển tài nguyên sinh học bền vững. Đặc biệt, khu vực này đóng vai trò then chốt trong việc duy trì và đảm bảo ổn định nguồn nước cho Hồ Cửa Đạt – một công trình thủy lợi quan trọng liên quan đến an ninh quốc gia.
Xuân Liên được xem là một trong những VQG có dự trữ đa dạng sinh học quý giá của Việt Nam. Theo kết quả điều tra, hiện vườn có trên 1.228 loài thực vật bậc cao, 1.811 loài động vật hoang dã thuộc 241 họ, là nơi phân bố tập trung của hai quần thể cây pơ mu, sa mu cổ thụ, trong đó có hai cây hơn 1.000 tuổi, được Hội Bảo vệ thiên nhiên và môi trường Việt Nam trao danh hiệu cây di sản. Theo đó, Vườn có 56 loài thực vật nguy cấp quý hiếm, trong đó 35 loài có tên trong sách đỏ Việt Nam.
VQG Xuân Liên còn là nơi phân bố số lượng quần thể vượn đen má trắng lớn nhất Việt Nam với 64 đàn, 182 cá thể; trên 200 cá thể voọc xám… Đặc biệt, vào tháng 10/2014, các nhà khoa học phát hiện quần thể mang Muntiacus rooseveltorum với khoảng 30 con sinh sống trong VQG Xuân Liên. Loài mang có tên khoa học là Muntiacus rooseveltorum thuộc họ hươu nai (Cervidae) từng sinh sống tại tỉnh Hủa Phăn (Lào).
Việc nâng hạng Xuân Liên thành VQG không chỉ góp phần tăng cường công tác bảo tồn thiên nhiên mà còn mở ra cơ hội phát triển du lịch sinh thái, tạo động lực thúc đẩy phát triển kinh tế – xã hội của địa phương./.
NBCA

