Trang chủViệt Nam đang đối mặt với tình trạng động vật hoang dã quý hiếm bị đe dọa nghiêm trọng do sự tác động của con người, từ săn bắt trái phép đến sự suy thoái của môi trường sống. Một trong những giải pháp quan trọng để bảo vệ các loài động vật này là giáo dục cộng đồng, đặc biệt là việc khuyến khích sự tham gia của giới trẻ. Các chiến dịch, chương trình và hoạt động nâng cao nhận thức đã giúp tạo ra một làn sóng tích cực, không chỉ nâng cao hiểu biết mà còn thúc đẩy hành động bảo vệ thiên nhiên.
Giáo dục cộng đồng: Tạo nền tảng cho sự thay đổi
Giáo dục cộng đồng về bảo vệ động vật hoang dã đã được Việt Nam triển khai trong nhiều năm qua, thông qua các chiến dịch tuyên truyền và các chương trình giáo dục. Một trong những hình thức phổ biến là tổ chức các lớp học, hội thảo tại các trường học, cộng đồng và trên các phương tiện truyền thông nhằm nâng cao nhận thức của người dân, đặc biệt là giới trẻ về các loài động vật quý hiếm đang đứng trước nguy cơ tuyệt chủng.
Đơn cử như, Chiến dịch “Hãy bảo vệ động vật hoang dã” do Bộ Tài nguyên và Môi trường phối hợp với các tổ chức bảo vệ động vật hoang dã thực hiện trên các nền tảng mạng xã hội diễn ra trong năm 2023, nhằm thu hút sự tham gia của giới trẻ và cộng đồng trong việc nâng cao nhận thức về bảo vệ động vật hoang dã.
Ngoài ra, các chương trình bảo tồn cấp quốc gia như Chương trình quốc gia về bảo tồn hổ giai đoạn 2014 – 2022, Kế hoạch hành động khẩn cấp đến năm 2010 để bảo tồn voi ở Việt Nam, Đề án Tổng thể bảo tồn voi Việt Nam giai đoạn 2013 – 2025, Kế hoạch hành động bảo tồn rùa biển Việt Nam giai đoạn 2016 – 2025, Chương trình bảo tồn các loài rùa nguy cấp của Việt Nam đến năm 2025, tầm nhìn 2030, Kế hoạch hành động khẩn cấp bảo tồn các loài linh trưởng ở Việt Nam đến năm 2025 tầm nhìn 2030… đã đạt được một số kết quả nhất định. hững chương trình này không chỉ giúp lan rộng nhận thức mà còn kêu gọi sự tham gia của cộng đồng trong việc hành động bảo vệ các loài động vật quý hiếm.
Bên cạnh đó, Chính phủ Việt Nam đã có những nỗ lực mạnh mẽ trong công cuộc bảo vệ động vật hoang dã, đặc biệt với sự ra đời của chương trình quốc gia “Bảo tồn các loài động vật hoang dã, nguy cấp, quý, hiếm được ưu tiên bảo vệ đến năm 2030, tầm nhìn 2050”. Chương trình này không chỉ đặt ra các mục tiêu dài hạn về bảo tồn mà còn cụ thể hóa bằng các biện pháp hành động thiết thực.
Trong khi đó, các tổ chức phi chính phủ như Tổ chức Quốc tế về Bảo tồn Thiên nhiên tại Việt Nam (WWF-Việt Nam) và WildAid, Cơ quan Phát triển Quốc tế Mỹ (USAID) cũng đóng vai trò quan trọng trong việc hỗ trợ các chiến dịch bảo tồn động vật hoang dã tại Việt Nam. Họ đã triển khai nhiều hoạt động như giám sát săn bắt trái phép, nghiên cứu và bảo tồn các loài động vật quý hiếm, cũng như phát triển các chương trình tuyên truyền và giáo dục cộng đồng.
Giới trẻ là động lực thay đổi
Trong những năm gần đây, giới trẻ đã trở thành lực lượng tiên phong trong các chiến dịch bảo vệ động vật hoang dã. Các bạn trẻ không chỉ tham gia các hoạt động bảo vệ động vật hoang dã mà còn là những người truyền bá thông điệp bảo vệ thiên nhiên tới cộng đồng.
Hiện nay, các sinh viên tại các trường đại học ở Hà Nội đã tham gia ít nhất một hoạt động bảo vệ động vật hoang dã trong năm qua, cho thấy sự quan tâm mạnh mẽ của giới trẻ đối với vấn đề bảo vệ thiên nhiên. Các hoạt động này không chỉ giúp họ học hỏi về các loài động vật quý hiếm mà còn trang bị cho họ những kiến thức thực tiễn về việc tham gia bảo tồn.
Những chính sách và chương trình bảo vệ động vật hoang dã ở Việt Nam, đặc biệt là sự tham gia của cộng đồng và giới trẻ, đang ngày càng trở nên quan trọng trong việc duy trì đa dạng sinh học của đất nước.
Thực tế cho thấy, các chiến dịch tuyên truyền đã đạt được những kết quả tích cực, nhưng vẫn cần sự nỗ lực hơn nữa để thay đổi thói quen và hành vi của một bộ phận người dân, đặc biệt là ở các khu vực nông thôn. Các chính sách và pháp luật về bảo vệ động vật hoang dã cũng cần được tăng cường thực thi và mở rộng hơn nữa.
Việc kết hợp giữa giáo dục cộng đồng, sự tham gia tích cực của giới trẻ và các chiến lược bảo tồn của chính phủ sẽ giúp nâng cao nhận thức của người dân trong việc bảo vệ các loài động vật quý hiếm và duy trì đa dạng sinh học tại Việt Nam.
NBCA