Trang chủTại Montreal, Canada, Hội nghị lần thứ 15 Các bên tham gia Công ước Liên hợp quốc về đa dạng sinh học (COP15) đã thông qua Khung đa dạng sinh học toàn cầu Kunming – Montreal với mục tiêu tham vọng nhằm khẩn trương đảo ngược lại quá trình mất đa dạng sinh học đang diễn ra nhanh chóng trên toàn cầu trong vài thập kỉ vừa qua. Vấn đề quan trọng nhất là các quốc gia cần gấp rút triển khai các nội dung của Khung đa dạng sinh học toàn cầu phù hợp với bối cảnh của quốc gia mình.
Khung đa dạng sinh học toàn cầu Côn Minh-Montreal, bao gồm tầm nhìn, sứ mệnh, mục tiêu và chỉ tiêu, phải được hiểu, thực hiện, thực hiện, báo cáo và đánh giá, nhất quán với những điều sau:
Đóng góp và quyền của người dân bản địa và cộng đồng địa phương
Khung này thừa nhận vai trò và đóng góp quan trọng của người dân bản địa và cộng đồng địa phương với tư cách là người bảo vệ đa dạng sinh học và là đối tác trong việc bảo tồn, phục hồi và sử dụng bền vững đa dạng sinh học. Việc thực hiện Khung này phải đảm bảo rằng các quyền, kiến thức, bao gồm kiến thức truyền thống liên quan đến đa dạng sinh học, đổi mới, thế giới quan, giá trị và tập quán của người dân bản địa và cộng đồng địa phương được tôn trọng, đồng thời được ghi chép và bảo tồn với sự đồng ý tự do, trước và có đầy đủ thông tin của họ, bao gồm thông qua sự tham gia đầy đủ và hiệu quả của họ vào việc ra quyết định, phù hợp với luật pháp quốc gia có liên quan, các văn kiện quốc tế, bao gồm Tuyên bố của Liên hợp quốc về quyền của người bản địa và luật nhân quyền. Về vấn đề này, không điều gì trong khuôn khổ này có thể được hiểu là làm giảm bớt hoặc loại bỏ các quyền mà người dân bản địa hiện có hoặc có thể có được trong tương lai;
Hệ thống giá trị khác nhau
Thiên nhiên thể hiện những khái niệm khác nhau đối với những con người khác nhau, bao gồm đa dạng sinh học, hệ sinh thái, đất mẹ và các hệ thống sự sống. Những đóng góp của thiên nhiên cho con người cũng bao hàm những khái niệm khác nhau, chẳng hạn như hàng hóa và dịch vụ hệ sinh thái cũng như quà tặng của thiên nhiên. Cả thiên nhiên và những đóng góp của thiên nhiên đối với con người đều rất quan trọng đối với sự tồn tại và chất lượng cuộc sống tốt đẹp của con người, bao gồm hạnh phúc của con người, sống hòa hợp với thiên nhiên và sống tốt trong sự cân bằng và hòa hợp với đất mẹ. Khung công nhận và coi các hệ thống giá trị và khái niệm đa dạng này, bao gồm cả quyền tự nhiên và quyền của đất mẹ đối với những quốc gia công nhận chúng, như là một phần không thể thiếu trong việc thực hiện thành công;
Cách tiếp cận toàn chính phủ và toàn xã hội
Đây là khuôn khổ cho tất cả mọi người – cho toàn bộ chính phủ và toàn bộ xã hội. Thành công của nó đòi hỏi ý chí chính trị và sự công nhận ở cấp cao nhất của chính phủ và dựa vào hành động và hợp tác của tất cả các cấp chính quyền và của tất cả các chủ thể trong xã hội;
Hoàn cảnh quốc gia, ưu tiên và khả năng
Các mục tiêu và chỉ tiêu của Khung này có tính chất toàn cầu. Mỗi Bên sẽ góp phần đạt được các mục tiêu và chỉ tiêu của Khung phù hợp với hoàn cảnh, ưu tiên và khả năng của quốc gia;
Nỗ lực tập thể hướng tới mục tiêu
Các Bên sẽ xúc tiến việc thực hiện Khung thông qua việc huy động sự hỗ trợ rộng rãi của công chúng ở tất cả các cấp;
Quyền phát triển
Công nhận Tuyên bố của Liên hợp quốc năm 1986 về Quyền phát triển, Khuôn khổ này cho phép phát triển kinh tế xã hội bền vững và có trách nhiệm, đồng thời góp phần bảo tồn và sử dụng bền vững đa dạng sinh học;
Cách tiếp cận dựa trên nhân quyền
Việc thực hiện Khung này phải tuân theo cách tiếp cận dựa trên quyền con người, tôn trọng, bảo vệ, thúc đẩy và thực hiện đầy đủ các quyền con người. Khung công nhận quyền con người được có một môi trường sạch sẽ, lành mạnh và bền vững;
Giới tính
Việc thực hiện thành công Khung này sẽ phụ thuộc vào việc đảm bảo bình đẳng giới và trao quyền cho phụ nữ và trẻ em gái cũng như giảm bất bình đẳng;
Hoàn thành ba mục tiêu của Công ước và các Nghị định thư của Công ước cũng như việc thực hiện chúng một cách cân bằng
Các mục tiêu và chỉ tiêu của Khung này được tích hợp và nhằm đóng góp một cách cân bằng cho ba mục tiêu của Công ước Đa dạng sinh học. Khung này phải được thực hiện phù hợp với các mục tiêu này, với các quy định của Công ước về Đa dạng sinh học, Nghị định thư Cartagena về An toàn sinh học và Nghị định thư Nagoya về Tiếp cận và Chia sẻ lợi ích, nếu có;
Tính nhất quán với các hiệp định hoặc văn kiện quốc tế
Khung này cần được thực hiện phù hợp với các nghĩa vụ quốc tế liên quan. Không có nội dung nào trong Khung này được hiểu là thỏa thuận sửa đổi các quyền và nghĩa vụ của một Bên theo Công ước hoặc bất kỳ thỏa thuận quốc tế nào khác;
Các nguyên tắc của Tuyên bố Rio
Khung này thừa nhận rằng việc khắc phục tình trạng mất đa dạng sinh học vì lợi ích của mọi sinh vật là mối quan tâm chung của nhân loại. Việc thực hiện nó phải được hướng dẫn bởi các nguyên tắc của Tuyên bố Rio về Môi trường và Phát triển;
Khoa học và đổi mới
Việc thực hiện Khung này phải dựa trên bằng chứng khoa học, kiến thức và thực tiễn truyền thống, thừa nhận vai trò của khoa học, công nghệ và đổi mới;
Cách tiếp cận hệ sinh thái
Khung này sẽ được thực hiện dựa trên cách tiếp cận hệ sinh thái của Công ước;
Công bằng giữa các thế hệ
Việc thực hiện Khung này phải được hướng dẫn theo nguyên tắc công bằng giữa các thế hệ nhằm đáp ứng nhu cầu của hiện tại mà không ảnh hưởng đến khả năng đáp ứng nhu cầu của các thế hệ tương lai và đảm bảo sự tham gia có ý nghĩa của thế hệ trẻ trong quá trình ra quyết định quy trình ở mọi cấp độ;
Giáo dục chính quy và không chính thức
Việc thực hiện Khung này đòi hỏi giáo dục mang tính chuyển đổi, đổi mới và xuyên ngành, chính quy và không chính thức, ở mọi cấp độ, bao gồm các nghiên cứu tương tác khoa học-chính sách và quá trình học tập suốt đời, thừa nhận các quan điểm thế giới, giá trị và hệ thống kiến thức đa dạng của người dân bản địa và cộng đồng địa phương;
Tiếp cận các nguồn tài chính
Việc thực hiện đầy đủ Khung này đòi hỏi nguồn tài chính đầy đủ, có thể dự đoán được và dễ dàng tiếp cận;
Hợp tác và hiệp lực
Tăng cường hợp tác, hợp tác và phối hợp giữa Công ước về Đa dạng sinh học và các Nghị định thư của Công ước, các công ước khác liên quan đến đa dạng sinh học, các hiệp định đa phương có liên quan khác cũng như các tổ chức và quy trình quốc tế, phù hợp với nhiệm vụ tương ứng của họ, bao gồm cả ở cấp độ toàn cầu, khu vực, tiểu vùng và cấp quốc gia, sẽ đóng góp và thúc đẩy việc thực hiện Khung này một cách hiệu lực và hiệu quả hơn;
Đa dạng sinh học và sức khỏe
Khung này thừa nhận mối liên hệ qua lại giữa đa dạng sinh học và sức khỏe và ba mục tiêu của Công ước. Khung này sẽ được triển khai với sự xem xét Phương pháp tiếp cận Một sức khỏe, trong số các phương pháp tiếp cận tổng thể khác dựa trên khoa học, huy động nhiều ngành, lĩnh vực và cộng đồng cùng hợp tác và nhằm mục đích cân bằng và tối ưu hóa bền vững sức khỏe của con người, động vật, thực vật và hệ sinh thái, thừa nhận nhu cầu tiếp cận công bằng các công cụ và công nghệ bao gồm thuốc, vắc xin và các sản phẩm y tế khác liên quan đến đa dạng sinh học, đồng thời nhấn mạnh nhu cầu cấp thiết là giảm áp lực lên đa dạng sinh học và giảm suy thoái môi trường để giảm rủi ro cho sức khỏe, và, nếu phù hợp, phát triển các thỏa thuận tiếp cận và chia sẻ lợi ích thực tế./.
NBCA